Wat kan je zelf doen om de biodiversiteit te vergroten?

Begin met de bodem 

Om de biodiversiteit te vergroten is het belangrijk om een gezond bodemleven in je tuin na te streven. Een gezonde bodem zorgt er namelijk onder andere voor dat het water goed wordt afgevoerd. Kleine bodemdieren (pissebedden, kevers, wormen en spinnen) maken kleine ondergrondse gangen waardoor de grond luchtig blijft en water makkelijk door kan sijpelen. Ook wordt de bodemstructuur luchtiger doordat gewasresten verteren. 

Onze tip: laat met een gerust hart de herfstbladeren liggen zodat deze via het natuurlijke proces van vertering worden opgenomen in de bodem. Met toevoegen van organische mest en compost kan de bodem ook verbeterd worden. Vooral compost heeft een goede voedingswaarde voor allerlei soorten organismen. Zo kan je van je etensresten zelf rijke voeding voor je tuin maken. Schep gras en gft afval met takjes stro, houtsnippers en droge bladeren door elkaar en laat het een lange tijd rusten. Zorg voor voldoende vocht, ventilatie en zon zodat het kan verteren. Leg, indien je er de ruimte voor hebt, een plek aan voor dood hout in je tuin. Hierin kunnen allerlei schimmels, kevers en rupsen gaan nestelen, deze zullen dan voedsel zijn voor wespen, vogels, muizen en eekhoorns. Een takkenril is hier een voorbeeld van. Dit zijn allerlei takken die je over hebt van het snoeien op elkaar gestapeld tussen paaltjes. In de holle ruimtes tussen de takken kunnen allerlei dieren een goed beschutte plek vinden. 

 Richard Pohlman: “Zorg, voordat je gaat aanplanten, dat je de bodem lekker los maakt, zodat je het bodemleven op gang komt en je het voor bodemdiertjes aantrekkelijk maakt.”

Gevarieerde beplanting

Inheemse planten zijn soms minder opvallend in bloei maar hebben van oudsher een betere relatie met de hier voorkomende insecten. Ook eetbare planten horen hierbij, dus je bloeiende moestuin draagt zeker bij aan het vergroten van de biodiversiteit. En wat is er nu leuker dan groente te eten uit je eigen moestuin? 

 Verschillende bloeiende planten en bloemen in je tuin, zoals clematis, kamperfoelie, blauwe regen, kunnen ertoe bijdragen dat je meer vogels, bijen, vlinders, insecten en spinnen aantrekt. Ook klaprozen, korenbloemen en geraniums kunnen een goede toevoeging zijn. Het gaat niet alleen om de verscheidenheid van beplanting maar ook over de duur van de bloeitijd. In veel gemeentes is het sinds een aantal jaren beleid om in de maand mei juist niet te maaien. Dit zorgt ervoor dat er veel bloemen en dus nectar beschikbaar is voor de bijen en veel vogels hebben zo een lang veilig broedseizoen. Aan dit initiatief kun je als tuineigenaar met gras ook meedoen door in mei niet te maaien. De dieren zullen je dankbaar zijn! 

Wat je ook kan doen om de natuur een handje te helpen is om zelf, met de hand of een (ijzeren)borstel, onkruid uit de tuin te halen in plaats van gebruik te maken van onkruidverdelgers. Kan het echt niet anders kies dan voor een biologische bestrijder.

Water in je tuin

Om de effecten van droogte te verminderen, kun je overwegen om een waterpartij in je tuin aan te leggen, zoals een regenwatervijver of een wadi, wat een greppel is die afhankelijk van regenval al dan niet met water gevuld is. De aanwezige begroeiing in en rondom deze waterpartijen trekt de gewenste dieren aan, zoals insecten, libellen, kikkers en vogels. Als je niet genoeg ruimte hebt voor een grote waterpartij, kun je overwegen om een speciekuip te gebruiken en deze in te richten met waterplanten om een vergelijkbaar effect te bereiken. Dit is een waardevolle ecologische toevoeging in je tuin. 

Verlichting in de tuin 

In de nacht leeft je tuin ook, nachtdieren zoals vleermuizen, nachtvlinders en bepaalde vogelsoorten zijn dan juist actief. Denk er daarom aan om ‘s nachts het licht uit te doen in je tuin, om het bioritme van deze dieren niet te verstoren. Zorg voor een bewegingssensor op je verlichting om je tuin toch veilig te houden. Hierdoor wordt de tuin alleen verlicht bij beweging hetgeen de impact op de natuur verkleind. 

Gemeenschappelijk groen 

Denk buiten je eigen grondgebied ook aan stukjes gemeenschappelijk groen om die met de juiste bloemen en planten in te richten. Rondom veel bomen en lantaarnpalen kun je veel bloeiend groen kwijt. Op deze manier ziet je straat er groener en frisser uit en bevordert het de biodiversiteit. Raadpleeg je gemeentewebsite om te zien wat er mogelijk is bij jou in de buurt. Gemeenten hebben vaak programma’s en beleid gericht op groene initiatieven en kunnen mogelijk ondersteuning bieden.